Học và ôn tập bài 9 (Anh văn Phật Pháp)

Lesson 9: THE CONVERSION OF THE ROBBER ANGULIMĀLA

P 1. Angulimāla was a bloodthirsty robber who caused great destruction in the Kingdom of Kosala. Once the Lord, returning from his alms-round, entered the highway where lurked the robber. Then the Lord performed such a wonderful psychic power that the robber, although hurrying with all his might, was unable to catch up with the Lord who was walking at his ordinary pace. Then the robber stood still and said to the Lord:

            - “Stand still, O Recluse, stand still!”

            - “I stand still, Angulimāla, you too, stand still!”

P.2. Amazed at the reply, the robber addressed the Lord in verse:

            - While you are walking, Recluse, you say: “I stand still”. And to me who stand still, you say that I am not standing still. Therefore, Recluse, I ask you about this matter: How is it that you are standing still, but I am not standing still?”

            - Angulimāla, I am standing still, having given up the stick and the sword for all beings. But you are merciless to all beings, therefore, I am standing still, and you are not standing still.”

            - “Long have I revered the recluse, the great sage, who has entered the great forest.

            Having heard the Dhamma in a verse of yours, I will soon renounce evil.”

P.3. So saying, the robber hurled his sword and weapon down a cliff, into a pit.

The robber honoured the Well-Farer’s feet, and then and there he asked for going forth.

The Awakened One and compassionate great sage, who is the teacher of the world of gods and men,

Thereupon said to him: “Come, monk! And this alone sufficed to make him a monk.

P.4… Then King Pasenadi Kosala, having drawn near, spoke to the Lord: “It is wonderful! Revered Sir, it is marvellous! How the Lord tames the untamed, calms the uncalmed even without the stick or the sword”.

P.5…. Then the Elder Angulimāla, living alone, diligent, resolute, soon by his superknowledge realized here and now the supreme goal of the Brahma-faring for the sake of which good youths rightly go forth from home into homeless life, and so he was one of the Perfected Ones. While experiencing the bliss of freedom, he uttered this solemn utterance”

Dhammapada verse 172:

            He who was heedless before, but diligent afterwards,         

Illumines this world like the moon (which is) freed from a cloud.

Dhammapada verse 173:

He whose past evil deeds are covered by good deeds,

Illumines this world like the moon freed from a cloud.

Dhammapada verse 382:  

The young monk who devotes himself to the Law of the Buddha,

Illumines the world like the moon freed a cloud.

Theragatha:

Some are tamed by the stick or whips,

But I was subdued without the staff, without the sward by “Such a One” (The Tathagata).  

Vocabs/Vocabulary (Ngữ vựng)

Ghi chú: (n = noun: danh từ; v = verb: động từ; a = adjective: tính từ; ad = adverb: trạng từ/phó từ; prep = preposition: giới từ; ex = example: ví dụ)

Angulimāla: a robber who wears a garland of fingers (tên cướp đeo vòng ngón tay)

            māla = necklace/garland: tràng, vòng

conversion (n) = change >  đổi, cải đổi, giáo hóa/cải hóa

to convert (v), convertible (a): có thể cải đổi

bloodthirsty robber: kẻ cướp khát máu.

to rob (v), robbery (n): sự cướp bóc

great destruction = mass destruction: hủy diệt kinh hoàng/hủy diệt hàng loạt.

            to destroy (v): hủy hoại

Kingdom of Kosala: vương quốc Kosala (kiều-tát-la). The capital was Savatthi/Sravasti (Xá-vệ), reigned by King Pasenadi (Ba-tư-nặc).

alms-round (compound noun, dành từ ghép): khất thực

go for alms-round: đi khất thực

returning from alms-round = go back from alms-round: trở về từ khất thực

psychic power /saikik/ (n) = supernatural mental power: thần thông, năng lực tinh thần siêu nhiên

            psychic (a): thuộc tinh thần/thần thông

            power (n): năng lực, nguồn điện

perform (v), performance/performer (n): thực hiện/biểu diễn/tri triển, sự biểu diễn/người biểu diễn. 

might = power = strength: khả năng, năng lực, sức mạnh.

mercy = compassion = pity = kindness = sympathy: nhân từ/từ tâm/ tử tế

            # merciless: tàn ác

compassionate (v, a): thương xót, có lòng thương xót
compassion (n): lòng từ

merciless = no mercy: không nhân từ/nhẫn tâm

recluse = ascetic (n): sa môn/ẩn sĩ/nhà tu khổ hạnh.

sage (n): nhà hiền triết, bậc thánh.

Great sage: bậc đại hiền, Phật.

revere (v), reverence (n): tôn kính

honour (v, n): cung kính, lòng tôn kính

renounce (v), renouncement (n) : từ bỏ, sự tự bỏ

            renounce evil = give up evil = stop doing evil : từ bỏ điều ác, từ bỏ làm ác

Awakened One = bậc/đấng giác ngộ

wonderful, marvellous (a): kì diệu, phi thường, hi hữu

            wonder, marvel (n): điều kì diệu

tame (v): điều phục/thuần phục. The untamed (n): người chưa được điều phục

calm (v): làm an tịnh. The uncalmed: điều/người chưa an tịnh

attain = realise (v): đạt được/ chứng ngộ.

attainment = realisation (n): sự chứng ngộ; attainable = realisable (a): thể thể giác ngộ

supreme goal of a holy life = Brahma faring: mục đích tối thượng của đời sống phạm hạnh

a good youth : một thiện nam tử/một thanh niên tốt

go forth from home into homeless life : xuất gia từ bỏ gia đình sống không gia đình. To become a monk/nun.

solemn utterance: một phát ngôn trang trọng

            utter (v): thốt ra, nói

illumine = illuminate (v): chiếu sáng. Illumination (n): sự chiếu sáng; illuminable (a): có thể chiếu sáng

heedful, diligent, resolute (a): chú tâm, tinh cần, kiên định

devote (v), devotion (n): dâng hiến

superknowledge (n) = higher knowledge, (Pali: abhiññā): thắng trí

Law of the Buddha: Pháp Phật

free (a): tự do, giải thoát. Freedom (n): sự tự do

            freed (v, passive voice): được giải thoát/được tự do

experience (v, n): kinh nghiệm, trải nghiệm

bliss of freedom: an lạc của giải thoát

Grammar/Ngữ pháp:

Once = at one time: một lần, một thời

such a : như thế, như vậy

catch up with someone: bắt kịp ai

suffice to do sth = enough to do sth: đủ để làm gì

having given up (having + V3) = after: sau khi đã từ bỏ

            having heard: sau khi đã nghe

            having drawn near: sau khi đến gần

ask for (phrasal verb): xin

Về các thì (Tenses) (xem bài các thì trong tiếng Anh)

Bài này sử dụng các thì sau:

1. Hiện tại đơn

Ex: I stand still

- I ask you about this matter

2. Hiện tại tiếp diễn

Ex: I am standing still

3. Quá khứ đơn

Ex: - Angulimāla was a bloodthirsty robber

            -the Lord performed such a wonderful psychic power

4. Hiện tại hoàn thành

Ex: Long have I revered the recluse, the great sage, who has entered the great forest.

5. Tương lai

Ex: I will soon renounce evil.

Relative clauses (Mệnh đề liên hệ)

Mệnh đề liên hệ là phần bổ sung trong câu. Có 2 loại: Chỉ định và không chỉ định.

i. Mệnh đề liên hệ chỉ định (Defining relative clauses)

chỉ rõ hay mô tả danh từ hay đại danh từ đi trước đó. Mệnh đề này quan trọng không thể thiếu trong câu. Các đại danh từ thường được dùng là: who, that, which, và đôi khi là: where, when, whose, whom…

Ex: 1) We like the students who work hard (chúng tôi thích sinh viên siêng năng học tập)

2) Pilgrims often visit the place where the Buddha attained Enlightenment (Các nhà hành hương thường thăm viếng nơi Đức Phật thành đạo)

ii. Mệnh đề liên hệ Không chỉ định (Non-defining relative clauses)

Mệnh đề liên hệ không chỉ định theo sau một danh từ riêng (proper noun) hay là một danh từ đã chỉ rõ bằng một tính từ; vì thế nó không chỉ rõ/mô tả danh từ đó, mà chỉ là bổ sung thêm thông tin về danh từ đó mà thôi. Một mệnh đề liên hệ không chỉ định có thể bỏ đi mà vẫn không mất đi ý chính của câu.

Ex: 1) The Buddha, who lived in ancient India, is a world-famous teacher. (Đức Phật, người sống thời Ấn độ cổ đại, là một vị thầy nổi tiếng thế giới)

2) The Kassapas, whom the Buddha converted at Uruvela, had been famous fire-worshippers. (Các anh Ca diếp, là người mà Đức Phật đã giáo hóa ở Uruvela, từng là những người theo đạo thờ lửa). Vì sao whom mà không phải who ở đây? Vì whom này là tân ngữ (object) (chứ không phải chủ ngữ) trong mệnh đề này nên là whom. 

3) The Buddha, in whom we have confidence, teaches the way leading to true happiness. (Đức Phật, là vị mà chúng ta có niềm tin vào, dạy con đường đưa đến chân hạnh phúc). Vì sao in whom ở đây? Vì whom là tân ngữ, in là giới từ nói đến sự 'tin tưởng vào' (tân ngữ bổ ngữ cho giới từ).

4) The Jeta grove, which was offered to the Buddha, was a royal park near Savatthi. (Vườn Kỳ-đà, cái vườn mà đã được hiến cúng cho Đức Phật, là một cái công viên hoàng gia gần Xá-vệ)

5) The Himalaya, of which we are talking now, is in North India. (dãy Hy-mã-lạp-sơn, là cái mà hiện tại chúng ta đang nói về, thì ở phía Bắc Ấn độ). Vì sao of which? Là vì chúng ta đang nói về (talking of). 

6) The Venerable Sariputta, whose wisdom is great, is the Captain of the Law. (Tôn giả Xá-lợi-phất, mà trí tuệ của ngài thì vĩ đại, là vị tướng quân chánh pháp)

7) We take refuge in the Buddha, whose teachings we honour all the time. (chúng ta quy y Đức Phật, giáo pháp của người mà chúng ta luôn luôn tôn kính). 
Cả câu 6 và 7 đều giống nhau đại từ chỉ sở hữu whose, nhưng làm chức năng khác nhau. Trong câu 6 thì whose wisdom là chủ ngữ, còn whose teachings trong câu 7 lại là tân ngữ.