Nghiệp và Chánh niệm

Nghiệp là do hành động và việc làm tạo ra. Nó là thiện hay ác. Nghiệp bắt đấu từ suy nghĩ, sau đó là hành động. Không ai biết được hay ngăn được ý nghĩ trước khi nó khởi lên. Chúng ta chỉ có thể ngăn được hành vi và việc làm của chúng ta mà thôi. Có khi ý nghĩ là tiêu cực, là ngu ngốc, và chúng ta cười rồi để cho nó trôi qua. Chúng ta chỉ hành động theo ý nghĩ có lợi. Ý nghĩ có thể là tốt hay xấu, nhưng làm hay không làm là do quyết định của chúng ta. Có những người do không ý thức được suy nghĩ của họ, họ thường hành động mà không có ý thức rõ ràng về nó. Họ làm mà không biết mình đang làm gì. Khi đó họ thường hành động theo nghiệp thức hay hành nghiệp của họ. Hành nghiệp có khi mạnh khi yếu hoặc trung bình. Khi hành động như thế là không có chánh niệm. Họ đi mà không biết mình đi thẳng hay xẹo, qua trái hay qua phải v.v. Chỉ khi nào có chánh niệm thì chúng ta mới đảm bảo mình luôn hành động đúng. Chỉ khi đó chúng ta mới không bị nghiệp sai khiển, khiến chúng ta thực sự thăng tiến và giải thoát.